Kasyna jako budynki powstawały w różnych epokach, jest więc naturalne, że ich styl architektoniczny jest adekwatny i odpowiada danej epoce. Zobaczmy więc na kilku przykładach jak to się ma w przypadku kilku wybranych budynków, w których dawniej znajdowały się kasyna, specyficzne bo oficerskie, ale jednak kasyna.
Dawne Kasyno oficerskie – Katowice
Ten zbudowany w modernistycznym budynek zaprojektował żyjący na początku XX wieku architekt Leon Dietz d’Arm. Obiekt wzniesiony został w roku 1937 w ramach zlecenia urzędy miasta Katowice za niebagatelną wówczas kwotę 300.000 zł z przeznaczeniem na ulokowanie w nim kasyna oficerskiego.
Budynek składa się z dwóch brył i posiada trzy kondygnacje. W obu częściach stropy na poszczególnych piętrach znajdują się na różnych wysokościach a istniejące różnice wyrównane zostały podestami.
W początkowym okresie istnienia na parterze budynku mieściła się biblioteka i czytelnia, a na przeciwko, po prawej stronie kancelaria oraz połączona z jadalnią sala odpraw. W niej znajdowało się przejście do sali klubowej, gdzie mieściło się kasyno a także do pokoju wypoczynkowego. Z sali klubowej można było też wyjść do ogrodu.
Na pierwszym piętrze znajdowała się dawna sala widowiskowa oraz scena. Do dyspozycji gości były cztery pokoje gościnne z jedną wspólną łazienką oraz oddzielny apartament mający własną łazienkę. Na ostatnim drugim piętrze mieściła się sala gimnastyczna oraz dodatkowy niezależny apartament wraz z kuchnią i pokojem przeznaczonym dla służby. Wygodną komunikację pomiędzy wszystkimi elementami budynku zapewniały trzy klatki schodowe. Główna oraz boczna zbudowana jest z żelbetu, w przeciwieństwie do drewnianej pomocniczej między pierwszym a drugim piętrem. Piwnica to miejsce gdzie pierwotnie mieściły się poszczególne pomieszczenia usługowe a wśród nich kuchnia, spiżarnia, kotłownia, a także skład opału oraz schrony.
Brak jest oficjalnych informacji na temat przeznaczenia obiektu podczas Drugiej Wojny Światowej. Od 1947 roku mieściła się w budynku filia wrocławskiej Państwowej Wyższej Szkoły Sztuk Plastycznych połączona pięć lat później z krakowską ASP stając się jej wydziałem zamiejscowym. Od 2001 roku w budynku dawnego kasyna mieści się siedziba rektoratu uczelni.
Dawne kasyno oficerskie – Legionowo
Ten budynek robi ogromne wrażenie. Obiekt jest wyróżnionym w kategorii drewnianych budowli elementem dawnych XIX-wiecznych koszar carskiego garnizonu wojskowego i jedyną ocalałą pozostałością tego kompleksu. Po kompleksowym remoncie ulokowało się tu Muzeum Historyczne miasta Legionowo tworząc swoją filię.
Początki dawnego kasyna sięgają czasów zaborów i roku 1892. Projekt budynku stworzył Wiktor Junosz Piotrowski, który był też odpowiedzialny za budowę całego kompleksu koszarowego. Obiekt powstał na planie prostokąta i był wolnostojącym budynkiem parterowym. Fundamenty osadzone na betonowej ławie wykończonej czerwoną cegłą robią imponujące wrażenie.
Zdecydowanie odróżniał się od innych stojących tu budowli za sprawą starannego artystycznego wykończenia z drewnianymi detalami. Ściany zewnętrzne wykonano z drewnianych bali oszalowanych deskami.
W trakcie Pierwszej Wojny Światowej w całych koszarach stacjonowali Niemcy a w samym obiekcie znajdowało się ich dowództwo. Gdy Polska odzyskała niepodległość w budynku pierwotnie mieściła się mieszkalna kwatera jednego z dowódców Aleksandra Wilcza a w późniejszym czasie kasyno oficerskie 2 Batalionu Balonowego. Po roku 1932 znajdowało się tu Garnizonowe Kasyno Oficerskie pełniące nie tylko funkcję gastronomiczną ale także kulturalno-społeczną. Znajdowała się tu biblioteka, sala spotkań i sala odczytów.
Po Drugiej Wojnie Światowej aż do lat 80.tych znajdowały się tu sklepy Wojskowego Przedsiębiorstwa Handlowego a później składnica map. Dekadę później obiekt opustoszał i zaczynał powoli niszczeć. Dopiero w 2011 roku nastąpiło odwrócenie tego procesu, kiedy to obiekt przeszedł gruntowny remont, po którym ulokowana tu została wspomniana wcześniej filia legionowskiego Muzeum Historycznego. Mieszcząca się tu od tamtej pory ekspozycja obejmuje dwie pokaźne sale wystawowe.
Kasyno oficerskie w Modlinie
Modlińskie kasyno oficerskie wybudowano w latach 1905-1906 i pierwotnie przeznaczone było dla stacjonujących w twierdzy Nowogieorgiewsk oficerów rosyjskiej armii. Budynek wybudowany był w typowo pałacowym stylu na planie litery „T”. Jednym ze współautorów projektu był polski architekt Piotr Leon Krasiński.
Z zewnątrz na fasadzie widać wpływy inspiracji gotykiem. Od frontowej strony znajduje się arkadowy podjazd, na piętrze widać starannie wykończony taras. Wnętrza natomiast zachwycają ciekawą sztukatorską ornamentyką.
Budynek był bardzo nowoczesny jak na okres, w którym powstawał. Posiadał takie ówczesne nowinki jak oświetlenie elektryczne zasilane agregatem prądotwórczym oraz napędzane i zasilane grzaną w kotłowni parą wodną centralne ogrzewanie. Dodatkowo w budynku kasyna działała swego rodzaju klimatyzacja, dzięki której możliwe było nawiewanie czystego i wywiewanie zużytego powietrza.
Jednym z głównych pomieszczeń była i jest dawna sala balowe, która obecnie pełni funkcję koncertowo-widowiskową. Jej bogate zdobienie imponuje po dziś dzień. Na fasecie oraz plafonie podziwiać można urocze freski, a na suficie wciąż wiszą oryginalne żyrandole.
Dawne Kasyno Oficerskie w Lesznie
Budynek wzniesiono w latach 1904-1905 jako realizację projektu wojskowego nadzorowanego przez Maxa Lichnera. Nadał on budowli malowniczą oprawę i styl wzorowany wyraźnie północnym neorenesansem. Na początku służyło pruskiej artylerii polowej a po odzyskaniu niepodległości swoją siedzibę miał tu 17 Pułk Ułanów Wielkopolskich.
Kompleks dwóch kasyn oficerskich: dla piechoty oraz dla artylerii polowej powstał na początku XX wieku w ramach budowy nowej jednostki wojskowej dla pruskiej armii. Miejsce budowy znalazło się przy ulicy Królowej Jadwigi na jej południowym odcinku. Spotykała się tam wcześniej kadra oficerskiej z Leszna. Istniejąca tam wówczas zbrojownia została na początku XX wieku rozebrany a w jej miejsce powstało właśnie oficerskie kasyno oddane do użytku jesienią 1905 roku. W okresie międzywojennym stacjonował w tym miejscu 17 Pułk Ułanów Wielkopolskich. Armia Polska opuściła koszary w raz z kasynem zabierając całe wyposażenie w związku z czym Niemcy przejęli praktycznie pusty budynek. Przez cały okres okupacji oraz w okresie powojennym zachowany został wojskowy charakter istniejącego tu kompleksu.
Po Drugiej Wojnie Światowej od wschodniej strony postawiono dobudówkę co pozwoliło na reorganizację części gastronomicznej kasyna. Swoją funkcję jako restauracja ten budynek dawnego wojskowego kasyna pełnił do 2014 roku kiedy to zakończono prowadzoną tu działalność. Wcześniej, bo od 12 lipca 1993 roku obiekt posiadał już status zabytku.
Podsumowanie
Dziś budynki kasyn często straciły dawny blask. Niektóre z nich już nie istnieją, innym razem straciły swoje pierwotne zastosowanie i pełnią zupełnie inną rolę. Krocząca cyfryzacja wypchnęła też samych graczy, którzy teraz częściej wolą odwiedzić kasyno online. Dziś kasyna stacjonarne są ściśle przystosowane do swoich podstawowych funkcjonalności, a dawne budynki często przeszły do historii.
